zaterdag 3 april 2010

Waterstofeconomie

Als ultra-leek op technologisch gebied - waar ik absoluut niet fier over ben maar wat ik voor alle duidelijkheid toch wil melden aan de lezer - merk ik dat er in het klimatologisch debat een thema is dat duidelijk veld wint: de waterstofeconomie.

Toen ik op 5 maart 2009 in Brussel een seminarie "Hernieuwbare energie en innovatie" ging bijwonen en me wat wou voorbereiden op de thema's die daar aan bod zouden komen, merkte ik dat er nogal wat controverse was over waterstof. Mijn eerste (allicht te snelle) conclusie was dat er weinig hoop was voor waterstof in het klimaatdebat. Op het wetenschapsforum werd de vraag gesteld waarom waterstof-energie niet volledig doorbreekt. Als reactie las ik: “Omdat waterstof niet meer is dan een energiedrager, geen energiebron!” en verder: “(…) bij de huidige stand van techniek kost het wel drie keer zoveel energie om waterstof te maken als er weer vrijkomt bij gebruik ervan (…) Aangezien de energiebalans in Nederland, Europa en de hele wereld gesloten wordt door fossiele brandstoffen betekent dit dat een waterstofeconomie juist tot gebruik van meer fossiele brandstofverbruik leidt, en dus meer CO2 emissie dan de huidige situatie. Het waterstofsprookje wordt vooral in stand gehouden door de fabriekanten van brandstofcellen(…)”. De rol die waterstof in het CO2-verhaal zou spelen achtte ik op basis van deze summiere commentaren eerder klein.

Tijdens het seminarie van vorig jaar zelf kwam het thema maar heel kort aan bod. Adwin Martens verwees naar diverse toepassingen van de brandstofcel (o.m. de waterstofbus van Van Hool) en stipte aan dat het de bedoeling is om waterstof te winnen op een duurzame manier. Hij verwees ook naar het samenwerkingsverband dat met Zuid-Nederland is opgestart in het kader van het Masterplan “Waterstofregio Vlaanderen – Zuid-Nederland”, dat gecoördineerd wordt door WaterstofNet vzw.

Waterstof stond dus niet echt op mijn menu van "interessante onderwerpen".

De afgelopen weken kwam waterstof echter weer wat meer in mijn gezichtsveld. Eerst was er deze mooie analyse op de website van de VRT (met tal van reacties van mensen die het kunnen weten, o.m. ingenieurs die met onderzoek daarrond bezig zijn).

Maar het was vooral de bijzonder interessante - maar tegelijk angstwekkende - video die ik gisteren op de Econoshock-website bekeek. Hierin geeft Jeremy Rifkin, auteur van onder meer het boek “The Hydrogen Economy“ mij toch weer een andere kijk op de zaak.

De video geeft nog heel wat andere knappe inzichten, onder meer over het samengaan van economische crisis, de energiecrisis en de klimaatcrisis. Voor zij die niet de hele video willen zien, maar (1) toch wat meer willen weten van wat Rifkin als "what to do ?" vooropstelt en (2) de rol van de laatste communicatierevolutie daarin en "smart grids" en (3) over de mogelijke toekomstige rol van waterstof-energie wil bekijken raad ik even aan te kijken vanaf 10'25" resp. 14'00" en 18'48"

De controverse blijft echter aanwezig.

Interessante links:

Waterstof – chemisch element

Goed toegankelijke en vlot leesbare thesis van Stijn Remels die in een vierde hoofdstuk aandacht aan de waterstofeconomie

Brandstofcel – project Solvay i.s.m. Umicore (Solvicore) - videopresentatie