Nu er een kans is dat België de eerste Europese president mag leveren, is het goed die functie te plaatsen in het geheel van instellingen die de Europese Unie rijk is. Een goed overzicht over de rol van deze instellingen is een eerste vertrekpunt.
Naar goede Europese traditie is Montesquieu’s scheiding der machten te vinden in de Europese structuren. We zullen ons hier beperken tot de wetgevende en uitvoerende macht.
Qua bekendheid wordt de Europese Commissie vaak op een eerste plaats gezet, niet in het minst omdat ze het dagelijkse bestuur waarneemt en dus het gezicht is van de Europese Unie. Vergelijk het met wat de federale regering voor België en de Vlaamse regering voor Vlaanderen is. Barroso is dan ook de meest zichtbare figuur als het over de Europese Unie gaat.
Vanuit democratisch standpunt zou het Europees Parlement de belangrijkste Europese instelling kunnen genoemd worden, want daar zitten de “verkozenen van het volk”. Doordat het Europese Parlement aanvankelijk slechts een beperkte (vnl. adviserende) functie had is er steeds sprake geweest van een groot democratisch tekort. Op wetgevend vlak is ze immers lang de mindere geweest van de Raad van de Europese Unie (ook wel Raad van Ministers genoemd), die een veel beslissendere rol had bij de totstandkoming van Europese regelgeving. Het Europees Parlement krijgt, met de inwerkingtreding van het Verdrag van Lissabon, een prominentere rol in de besluitvormingsprocedure dan voorheen. Voor bijvoorbeeld de structuurfondsen zoals het ESF (Europees Sociaal Fonds) en het EFRO (Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling) heeft het Europees Parlement een medebeslissingsrecht en staat het daarmee op gelijke voet als de Raad van de Europese Unie.
De Raad van de Europese Unie wordt op de site van de Europese Unie aangeduid als “het belangrijkste besluitvormingsorgaan”. Die Raad van de Europese Unie mag niet verward worden met de Europese Raad die de bijeenkomst is van de regeringsleiders van de 27 EU-lidstaten en de voorzitter van de Europese Commissie. Het is een echt politiek orgaan dat tot doel heeft de politieke richting van de Europese Integratie te bepalen. De Europese Raad is op dit moment nog geen officiële instelling van de Europese Unie. Ze treedt zelf niet op in Europese besluitvormingsprocedures, tenzij dat ze de vorm aanneemt van een Intergouvernementele Conferentie om de EU-verdragen aan te passen
Wanneer de media het de laatste dagen hebben over de aanstelling van de eerste Europese president, dan heeft ze het over de voorzitter van die Europese Raad. De Europese Raad zal, vanaf de inwerkingtreding van het Verdrag van Lissabon op 1 december 2009, wél een officiële instelling van de Europese Unie zijn.
De functie van president heeft een ambtstermijn van 2,5 jaar. De president “leidt en stimuleert de werkzaamheden van de Europese Raad", “zorgt voor de voorbereiding en de continuïteit van de werkzaamheden van de Europese Raad” en zorgt “op zijn niveau en in zijn hoedanigheid voor de externe vertegenwoordiging van de Unie in aangelegenheden die onder het gemeenschappelijk buitenlands en veiligheidsbeleid vallen”.
Abonneren op:
Reacties posten (Atom)
Geen opmerkingen:
Een reactie posten